Zioła w kuchni i medycynie cz. 1

Wiosna i lato to pory roku kiedy chętnie przygotowujemy posiłki ze świeżych warzyw i owoców- w tym czasie smakują one najlepiej. W okresie  letnim i wiosennym  w sprzedaży znajdziemy szeroki wybór świeżych warzyw i owoców a także ziół. To właśnie  zioła dodawane do naszych posiłków, nadają im niepowtarzalny smak i aromat. Wiadomo nie od dziś, iż zioła to nie tylko pyszny dodatek do przygotowywanych przez nasz potraw, ale także niezastąpiony oręż w walce z problemami trawiennymi, schorzeniami wątroby, nerek, serca  oraz innymi dokuczliwymi dolegliwościami. Poniżej przedstawiamy zioła chętnie stosowane do wzbogacania smaku naszych potraw oraz zioła ozdobne i ich właściwości lecznicze.

Bazylia pospolita

Znane i popularne ziele o przyjemnym, korzennym zapachu i delikatnym smaku.  Jest wiele odmian bazylii. Różnią się one kolorem i wielkością liści. Są to odmiany purpurowe, jasnozielone, drobnolistne, z aromatem goździków lub cytryny. Liści bazylii używa się do posypywania sałatek, znakomicie smakują z pokrojonymi pomidorami, a ich zapach harmonizuje z rozgnieconym czosnkiem.  Ponadto bazylia pobudza procesy trawienne, apetyt i pomaga przy zaburzeniach żołądka i jelit. Liście po zbiorach należy mrozić lub suszyć. Bazylię pospolitą uprawia się w cyklu jednorocznym.

Melisa lekarska

Melisa jest zielem wieloletnim. Pocierane kwiaty i liście rośliny wydzielają miły cytrynowy aromat. Świeże liście dodaje się do sałatek, sosów, ryb, drobiu, wieprzowiny. Są również świetnym dodatkiem do deserów, kremów, napojów owocowych i wina. Ze świeżych liści parzy się herbatkę, którą można mieszać ze zwykłą herbatą. Liście ususzone i zamknięte w hermetycznym pojemniku, można przechowywać przez cały rok bez utraty aromatu. W medycynie melisa jest przede wszystkim stosowana jako środek uspokajający. Substancje zawarte w jej liściach mają działanie przeciwbakteryjne oraz pobudzają wydzielanie soków trawiennych.

Mięta kędzierzawa

Roślina wieloletnia, bardzo ceniona od wieków. Najbardziej wartościowe są liście mięty. Można je suszyć, zamrażać, konserwować w oleju. Świeże dodaje się do sosów, sałatek owocowych, napojów, ponczów, gotowanych ziemniaków czy groszku. Liście rośliny działają bakteriobójczo, pobudzają wydzielanie żółci, przeciwdziałają stanom skurczowym, stosuje się je w zaburzeniach trawiennych, wzdęciach i niestrawności. Są bardzo dobrą przyprawą do sosów, ryb i baraniny.

Pietruszka naciowa

Jest bardzo wiele smacznych gatunków pietruszki, wśród nich znajduje się  pietruszka naciowa o liściach karbowanych z ząbkowanymi brzegami, pietruszka włoska, francuska z liśćmi płaskimi, ciemnozielonymi o mocnym zapachu i jadalnej soczystej łodydze. Pietruszka to roślina bogata w witaminy, sole mineralne i antyseptyczny chlorofil. Jest również atrakcyjnym dodatkiem do bardzo wielu potraw, przede wszystkim ze względu na zapach. Natkę pietruszki dodaje się do sałatek, zup, jaj, ryb, sosów i mięs. Pietruszka naciowa to roślina dwuletnia, zimotrwała.

Estragon  

Znane są dwie odmiany estragonu: francuska – bardzo delikatna, o łagodnym smaku i anyżowym aromacie, oraz rosyjska –  o mocnym, ostrym zapachu, odporna na spadki temperatur. Liście estragonu można spożywać na surowo, suszyć, mrozić, można przyrządzać z nich ocet estragonowy. Surowe lub suszone liście nadają się do pieczonych kurczaków, dań rybnych, sosu holenderskiego i tatarskiego. Komponują się znakomicie z pietruszką naciową i trybulą ogrodową. Surowe liście są bogate w witaminy A i C. Zaparzone poprawiają apetyt i trawienie. W uprawie odmianę francuską dzielimy i przesadzamy co trzeci rok, aby zachować jej właściwości. Natomiast odmiana rosyjska może rosnąć długo w jednym miejscu i im jest starsza, tym ma bardziej przyjemny zapach. Ponadto estragon należy chronić przed niskimi temperaturami okrywając go na zimę.

Cząber górski

Cząber górski jest rośliną wieloletnią. Wydziela intensywny korzenny, żywiczy zapach. Ziele suszy się, mrozi lub spożywa na surowo. Przyprawa przypomina trochę pieprz. Używa się jej do mięsa, dziczyzny, warzyw strączkowych. Niewielki dodatek cząbru znakomicie poprawia smak fasoli strączkowej i nasiennej. Cząber przyspiesza również trawienie i przeciwdziała wzdęciom. Rośliny rosnące w ogrodzie wymagają lekkiego okrycia na zimę.