Zioła w kuchni i medycynie cz. 2

Lubczyk ogrodowy

Lubczyk to ziele o dość intensywnym zapachu, jest rośliną wieloletnią bardzo trwałą. Całe nasiona można dodawać do likierów, nalewek. Zmielone do pasztetów i chleba. Można nimi posypywać kanapki, sałatki, ryż, ziemniaki. Świeże liście dodaje się do rosołu, bulionów, mięs. Napary z liści lubczyku działają moczopędnie, oczyszczają organizm, pomagają w reumatyzmie.

 

Rozmaryn lekarski

Roślina delikatna, zimozielona, niestety nie zimująca w naszych warunkach klimatycznych. Liście mają piękny żywiczy zapach. Rozmaryn uprawiany w donicach zdobi zielne ogrody, balkony i tarasy. Napary z rozmarynu podaje się jako lek pobudzający trawienie, przeciwskurczowy, moczo- i żółciopędny. Natomiast świeże liście są wspaniałą przyprawą dodawaną do mięs, pieczonych ziemniaków i ziołowego masła.

 

Szałwia lekarska

Szałwia lekarska jest rośliną miododajną, docenianą nie tylko przez pszczelarzy, ale także przez miłośników upraw ziół. Szałwia jest również bardzo dekoracyjnym zielem, ponieważ występuje w wielu odmianach różniących się kolorem liści. Niestety w naszym klimacie w bardzo mroźne zimy przemarza. Liście szałwii lekarskiej mają mocny zapach i lekko piekący korzenny smak. Świeże miesza się z cebulą i używa do farszów. Miesza się je również z serami, panieruje w nich wątróbkę pieczoną w maśle, używa podobnie jak kwiatów do sałatek. Suszone liście stosuje się jako przyprawę do dziczyzn, drobiu, ryb. Herbatki z suszonego ziela uspokajają, poprawiają krążenie, łagodzą kaszel, pomagają przy przeziębieniach. Napar z liści szałwii stosowany jest do płukania gardła i jamy ustnej w stanach zapalnych. Ponadto robi się z niego okłady na trudno gojące się rany i urazy.

 

Szczypiorek

Szczypiorek jest gatunkiem spokrewnionym z cebulą zwyczajną. Jest on bardzo popularny i chętnie uprawiany w ogrodach. Wartości odżywcze, skład chemiczny i działanie szczypiorku są podobne do działania i składu cebuli zwyczajnej. Jest to przede wszystkim zioło przyprawowe  Uważa się, że jego spożywanie zapewnia zdrowie i długowieczność. Stosowane do posypywania sałatek kanapek, sera, gotowanych jaj i innych potraw.

 

Tymianek pospolity

Zimozielona, miododajna krzewinka o bardzo intensywnym zapachu. Liści tymianku wraz z pietruszką i liściem laurowym używa się do garnirowania potraw. Dodaje się je też do bulionów sosów, marynat, zup. Najlepszy tymianek jest jednak świeży. Komponuje się dobrze z potrawami gotowanymi z dodatkiem wina. Liśćmi aromatyzuje się likiery benedyktyński. Wyciągi z ziela tymianku, wzmagają wydzielanie śluzu w górnych drogach oddechowych i ułatwiają odkrztuszanie. Mają działanie bakteriobójcze i przeciwskurczowe.  W mieszankach z innymi ziołami tymianek przyspiesza trawienie.

 

Lawenda wąskolistna

Zimozielona krzewinka o silnie wonnych liściach i kwiatach.  Lawenda to roślina obficie kwitnąca jest bardzo popularna z powodu trwałego zapachu oraz właściwości odstraszających owady. Jest świetnym dodatkiem do kąpieli. Od dawna jest stosowana w medycynie, lecznicze właściwości ma olejek eteryczny. W ogrodach ma wszechstronne zastosowanie. Uprawiana w ozdobnych naczyniach zdobi tarasy, balkony, kąciki wypoczynkowe. Posadzona na rabatach w większych skupiskach tworzy niepowtarzalny, południowy klimat. Wykorzystywana w niskich żywopłotach dzieli miejsca na pachnące zakątki. Suszonych kwiatów używa się do zimowych bukiecików i woreczków zapachowych. Napary z kwiatów stosuje się jako herbatkę łagodzącą migreny, duszności, zawroty głowy i uspokajającą.